Sanktuarium Archanioła Michała w Monte SantAngelo

Sanktuarium Archanioła Michała sławne jest nie z blasku swoich marmurów, ale z cudownych wydarzeń, które tu miały miejsce. W swojej formie jest ono skromne, ale bogate w niebiańskie cnoty, ponieważ sam Święty Michał Archanioł zbudował go i poświęcił, pomny na ludzką słabość sam zstąpił z nieba, aby ludzie mogli stać się uczestnikami dzieł Bożych.

Początki Sanktuarium sięgają końca V w. Najstarsze źródła pisane o cudownych wydarzeniach w tym miejscu, to dwa listy papieża Gelazego I pisane na przełomie 493/494 r. do biskupa Herculentiusa z Potenza. Pismo z VIII wieku przedstawia w sposób szczegółowy z zarazem sugestywny cudowne wydarzenia, które dały początek kultowi Świętego Michała Archanioła na Górze Gargano. Wydarzenia te są związane z objawieniami, trzy z nich przedstawione w dokumencie w sposób prosty a zarazem barwny, miały miejsce w V w. Następne objawienia miały miejsce kilka wieków później.

Pierwsze objawienie (Epizod zgubienia byka), według tradycji miało miejsce w 490 r., gdy bogatemu właścicielowi z Siponto (według niektórych identyfikowany z Elvio Emanuele, przywódcą wojsk Sipontu), doniesiono o zagubieniu się najpiękniejszego byka z jego stada, pasącego się na wzgórzach Gargano. Właściciel po usilnych poszukiwaniach we wszystkich możliwych miejscach, w końcu znalazł go na szczycie góry, klęczącego u wejścia do groty. W odruchu gniewu napiął łuk i wypuścił strzałę, aby ukarać nieposłuszne zwierzę. Ale strzała, zamiast ugodzić byka, w sposób niewytłumaczalny zawróciła i zraniła strzelającego. Wstrząśnięty tym wypadkiem właściciel udał się do biskupa, aby mu donieść o niezwykłym wydarzeniu, jakie miało miejsce na szczycie góry. Biskup niezwłocznie zarządził trzy dni modlitw i pokuty. Kiedy chylił się ku wieczorowi ostatni dzień modlitw, biskupowi ukazał się Święty Michał Archanioł i przemówił tymi słowami: "Ja jestem Archanioł Michał, stojącym przed obliczem Boga. Grota jest mnie poświęcona; ja sam jestem jej strażnikiem. Tam gdzie się otwiera skała będą przebaczone grzechy ludzkie. Modlitwy, które będziecie tu zanosić do Boga, zostaną wysłuchane. Idź w góry i poświęć tę grotę dla kultu chrześcijańskiego". Ponieważ ta grota była tajemnicza i prawie niedostępna, a ponadto była także miejscem kultu pogańskiego, biskup długo wahał się, zanim zdecydował się wypełnić polecenie archanioła.

Drugie objawienie (Epizod zwycięstwa), tradycyjnie datowane jest na rok 492. Według dzisiejszych historykówwydarzenia do których to objawienie nawiązuje, miały miejsce podczas wojny między księciem Longobardzkim Grimoaldo a Grekami w latach 662-663, kiedy to zwycięstwo, odniesione 8 maja, Longobardzi uznali za cud otrzymany za wstawiennictwem Świętego Michała Archanioła. Tradycja mówi, że miasto Siponto podczas oblężenia przez wojska nieprzyjacielskie było już bliskie poddania się. Biskup, św. Wawrzyniec, uzyskał u nieprzyjaciół trzy dni zawieszenia broni i w tym czasie zwrócił się do przywódcy wojsk niebieskich w ufnej modlitwie wspartej pokutą. Po trzech dniach modlitw ukazał się mu Święty Michał Archanioł, który przepowiedział szybkie i całkowite zwycięstwo. Ta obietnica wlała nadzieję w serca oblężonych mieszkańców Sipontu. Pokrzepieni nią obrońcy wyszli z miasta i wzięli udział w zaciętej bitwie, której towarzyszyły trzęsienie ziemi, grzmoty i błyskawice. Zwycięstwo wojsk Sipontu było całkowite, a wojska nieprzyjacielskie zostały rozgromione.

Trzecie objawienie (Epizod poświęcenia), według tradycji miało miejsce w 493 r., po zwycięstwie odniesionym nad nieprzyjacielem oblegającym miasto Siponto. Biskup zdecydował się wykonać polecenie Świętego Michała Archanioła i poświęcić grotę ku jego czci, jako wyraz uznania i podziękowania za pomoc. Biskup diecezji Siponto umocnił się dodatkowo w swoim postanowieniu dzięki pozytywnej opinii danej przez papieża Gelazego I (492-496 r.). Po raz kolejny objawił mu się Archanioł i oznajmił, że On sam osobiście poświęcił grotę. Wtedy to Św. Wawrzyniec wraz z innymi siedmioma biskupami z Apulii, z ludem i duchowieństwem miasta Siponto udał się w procesji do świętego miejsca. Podczas drogi miało miejsce przedziwne zdarzenie: nad głowami biskupów pojawiły się orły, które chroniły ich od silnych promieni słonecznych. Po przybyciu do groty w jej wnętrzu znaleźli kamienny ołtarz, przykryty szkarłatnym suknem, a nad nim krzyż. Oprócz tego, jak przekazuje legenda, Święty Michał Archanioł na znak swojej obecności pozostawił na skale odcisk stopy dziecka. Święty Biskup Wawrzyniec pełen radości złożył Bogu ofiarę eucharystyczną. Wydarzenie to miało miejsce 29 września 493 r. Od czasu tych nadzwyczajnych wydarzeń Grota cieszy się tytułem Niebiańskiej Bazyliki, gdyż jako jedyna świątynia na świecie nie była nigdy poświęcona ręką ludzką.

Czwarte objawienie. Był rok 1656, na terenie dzisiejszych Włoch szalała dżuma. Miejscowy biskup Alfons Puccinelli, zdając sobie sprawę z niebezpieczeństwa jakie groziło miastu, zwrócił się z prośbą o pomoc do Świętego Michała Archanioła. Duszpasterz chciał wręcz wymóc wolę Bożą wkładając w ręce figury Świętego Michała tekst modlitwy sformułowanej w imieniu wszystkich mieszkańców miasta. I oto 22 września o świcie, podczas modlitwy w pokoju pałacu w Monte SantAngelo, biskup usłyszał jakby trzęsienie ziemi. W olśniewającym blasku ukazał mu się Święty Michał Archanioł,polecając aby poświęcił kamyki pochodzące z groty, na których ma być wyżłobiony znak krzyża i dwie litery "M.A." (Michał Anioł). Według słów Archanioła ktokolwiek będzie ze czcią przechowywał taki kamyk, uchroni się od choroby. Biskup z wiarą przyjął to polecenie. Zgodnie z obietnicą Świętego Michała, nie tylko miasto, ale i wszyscy ci, którzy posiadali poświęcone kamyki, w krótkim czasie zostali uwolnieni od zarazy.

Na wieczną pamiątkę tego cudu, biskup zarządził wzniesienie pomnika ku czci Świętego Michała Archanioła na placu naprzeciw pałacu biskupiego, w którym miało miejsce cudowne wydarzenie. Napis w języku łacińskim umieszczony na pomniku jeszcze dziś przypomina nam o tym niezwykłym wydarzeniu: "Księciu Aniołów, zwycięzcy zarazy, Patronowi i Opiekunowi, Pomnik na wieczną wdzięczność - Alfonso Puccinelli - 1656 r."

W miejscowości Monte SantAngelo na Górze Gargano, znajduje się

sanktuarium ku czci Świętego Michała Archanioła

Panorama Monte SantAngelo.

Dziedziniec górny - dzwonnica i fasada sanktuarium

Świętego Michała Archanioła.

Sanktuarium to znajduje się na skrzyżowaniu dróg, które prowadzą do Manfredonii, San Giovanni Rotondo i do kompleksu leśnego, zwanego Foresta Umbra. Wchodząc do sanktuarium Świętego Michała Archanioła żelazną bramą, znajdujemy się na górnym dziedzińcu. Na tym placu wznosi się majestatyczna dzwonnica zwana Wieżą Andegaweńską .Dzwonnica ta została wzniesiona przez Karola I Andegaweńskiego jako wotum wdzięczności wobec Św. Michała Archanioła za zdobycie królestwa. Jej budowę rozpoczęto 27 marca 1274 r., podczas pontyfikatu Grzegorza X (1271-1276 r.), a ukończono w 1282 r. Projektantem tej dzwonnicy jest architekt Jordan z Monte SantAngelo. Wieża posiada 4 kondygnacje i 27 m wysokości. Jej ściany zdobione są gzymsami i ornamentami roślinnymi. Na różnych poziomach przyciągają uwagę ślepe arkady okalające ściany poszczególnych kondygnacji oraz piękne, zróżnicowane architektonicznie okna. Wewnątrz dzwonnicy na poszczególnych poziomach znajdują się trzy pomieszczenia o sklepieniach w kształcie kopuły. Ostatnie, najwyższe, jest o sklepieniu krzyżowo - żebrowym. Na szczyt wieży można wejść dzięki krętym schodom wykutym w masywnych murach dzwonnicy. Na ostatnim, czwartym poziomie, umieszczono sześć dzwonów, z których pięć możemy dojrzeć poprzez cztery otwarte okna zwieńczone łukami. Największy dzwon jest zawieszony na środku i pochodzi z 1666 r.

Dziedziniec górny sanktuarium Świętego Michała Archanioła.

W głębi górnego dziedzińca znajduje się wejście do Sanktuarium. Jest ono ozdobione dwuarkadowym portykiem zwieńczonym trójkątnym frontonem, ozdobionym fryzem arkadowym. Na frontonie naszą uwagę przyciąga nisza z figurką Św. Michała Archanioła. Otwory drzwiowe są obramowane pięknymi kolumienkami. Prawy portal z XIV w. przedstawia siedzącą na tronie postać Matki Bożej z Dzieciątkiem i stojących po bokach świętych Apostołów Piotra i Pawła. Obok św. Pawła widzimy małą postać klęczącej kobiety. Drugi portal z lewej strony przedstawia procesję siedmiu biskupów, duchowieństwa i ludu na Górę Św. Michała.

Prawy portal nad wejściem do Sanktuarium Św. Michała

Archanioła.

Lewy portal nad wejściem do Sanktuarium Św. Michała

Archanioła.

Z górnego dziedzińca wchodzimy do przedsionka i na schody prowadzące do Groty. Budowa tych majestatycznych, wspaniałych schodów sięga epoki andegaweńskiej (wiek XIII). Składają się one z 86 stopni i podzielone zostały na pięć ramp połączonych czterema podestami. Klatka schodowa, sklepiona ostrołukowo oświetlona jest dzięki oknom umieszczonym w bocznych ścianach. Idąc do Groty mijamy różne kaplice.

Schody prowadzące do Groty Sanktuarium Św. Michała Archanioła.

Kaplica rodziny Pappacoda.

Czternastowieczny sarkofag z kapliczką

Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus

Jeden z fresków przy schodach prowadzących

do Groty Sanktuarium Św. Michała Archanioła.

Jeden z fresków przy schodach prowadzących

do Groty Sanktuarium Św. Michała Archanioła.

Wewnętrzny dziedziniec Sanktuarium.

Wewnętrzny dziedziniec Sanktuarium zamyka przepiękny portal romański z drzwiami z brązu, przez które wchodzi się do miejsca wybranego przez Św. Michała Archanioła. Powyżej portalu, na łuku wyryte zostały słowa wypowiedziane, jak podaje tradycja, przez samego Św. Michała Archanioła podczas jednego z objawień: "Gdzie się otwiera skała, tam będą odpuszczone ludzkie winy, bowiem jest to dom szczególny, w którym wszelki grzech zostanie obmyty". Nad łukiem, została umieszczona jeszcze jedna tablica. Zawiera ona tekst bulli papieża Aleksandra III z 1167 r., w której jest potwierdzony przywilej dla Bazyliki Św. Michała Archanioła.

Grota Świętego Michała Archanioła - Widok z przodu.

Grota Świętego Michała Archanioła - Widok z boku.

W głębi świętej Groty znajduje się figurka Św. Michała Archanioła,

umieszczona w urnie ze srebra i z kryształu .

Po lewej stronie prezbiterium znajduje się ołtarz poświęcony

Matce Bożej Nieustającej Pomocy.

Obraz Matki Bożej ze świętymi Szczepanem i Karolem Boromeuszem

umieszczony nad ołtarzem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.

Zakrystia w Sanktuarium Św. Michała Archanioła

Kaplica Krzyża Świętego, gdzie przechowywane są relikwie przywiezione z Rzymu w 1615 r.

Na szczególną uwagę zasługują relikwie trzech papieży - męczenników pierwszych wieków:

Aleksandra I, umęczonego w 117 r., Korneliusza Rzymskiego, który poniósł śmierć

męczeńską w 253 r. oraz papieża Feliksa I umęczonego w 274 r.

Ołtarz Ukrzyżowania w Sanktuarium.

Kaplica Pojednania w Sanktuarium Św. Michała Archanioła.

Freski w Sanktuarium Św. Michała Archanioła.

Krypty - pomieszczenia pod posadzką Sanktuarium.

W dalekiej przeszłości służyły jako wejście do Groty. Krypty składają się z dwóch pomieszczeń, które powstały końcem VII i początkiem VIII w. i rozciągają się na długości ok. 60 m. Podczas prac podjętych w 1975 r. przez Ojców Benedyktynów, została odkryta mała cela z dwoma sarkofagami z VI - VIII w. W kryptach zostały umieszczone liczne rzeźby, a także różnorodne fragmenty architektoniczne z kamienia, pochodzące z obszaru Sanktuarium, z terenu byłego kościoła Św. Piotra i ruin opactwa Benedyktyńskiego Matki Bożej z Pulsano. Zgromadzone w Krypcie eksponaty datuje się na okres od VII do XV w. Zwiedzając krypty możemy podziwiać różne rzeźby wykonane w kamieniu pochodzenia lokalnego, które świadczą o świetlanej historii tego miejsca.